...:: MeNü ::...

MeNü
AnaSayfa
Duyurular
Yönetim
Amacimiz
Faaliyetlerimiz
istek-öneri-sikayet
İletisim Adres
Ziyaretci Defteri
Resim Galeri
Resim Galeri 2
RADYO
MUNZUR TV
DestekLeyenLer

Bursa HaberLeri
DernekLe iLgiLi HaberLer
'
=> Tarihi
=> Adinin Anlami
=> Munzur
=> Soykırım Kronolojisi
=> Aşiret ve Ocaklar
=> iL Nüfusu
=> Tarihi-Yerler
=> Cografyasi
=> Ulasim-Durumu
=> Yöresel-Kiyafetler
=> Yabani-Hayvanlari
=> Mutfagi-Yemekleri
=> Konaklama-Bilgileri
=> Dersime-Gelirseniz
=> Dersim-Atasözleri
=> Dersim-Bilmeceleri
.: Dersim İLçeLeri :.

Mazgirt
Pülümür
Hozat
Çemişgezek
Nazimiye
Pertek
Ovacik
DERSİM’DE AŞİRET VE OCAK
SEYFİ CENGİZ
1937 VE 1938 YILLARINDA KIRIM, SÜRGÜN VE İDAMLA DAĞITILAN AŞİRET VE OCAK BÜYÜKLERİ HAKKINDA ÖZET VE TOPLU BİLGİLER
38 öncesinde Dersim toplumunun öncü ve yönetici öznesi, benim "Aşiret ve Ocak Büyükleri" olarak tanımlamayı tercih ettiğim birkaç yüz kişilik küçük bir toplumsal katmandır. Bu katmanın bir bütün olarak "feodal", "ağa" ya da "derebeyi" olarak tanımlanması yanlıştır.
Dersim aşiret büyüklerinin adlarındaki "ağa" sözcüğünün Dersimliler'in diline Osmanlı egemenliği peryodunda Dersim'i kuşatan çevreden girdiğini sanıyorum. Buna rağmen "Ağlerê Dersimi" (Dersim Ağaları) tabiri Dersim'de farklı bir anlamda kullanılmakta, bu tabire "Pile aşirunê Dersimi" (Dersim aşiret büyükleri) gibi bir anlam yüklenmektedir. Dersimli, kendi aşiret büyüklerini kendi dilinde "ağa" olarak değil, daha çok "Pile Aşirê" veya "Pile aşiru" olarak adlandırmaktadır.
Bu sözlerim Dersim'de "ağa", "feodal" ya da "derebeyi" denebilecek bir zümrenin bulunmadığına yorumlanmamalı. Çünkü Dersim içinden çevreye doğru gidildiğinde böyle bir kesimle de karşılaşmaktayız. Bu kesimin Tanzimat sonrasındaki en ünlü ve en belirgin temsilcileri Çarşancak, Suran ve Çarekan ağalarıdır. Bu kesime bir sonraki yazıda değineceğim.
Jandarma Umum Kumandanlığı'nın "Dersim" adlı gizli kitabından ayıklanıp biraraya getirilen aşağıdaki bilgiler Dersim'in aşiret ve ocak büyükleri katmanı hakkında genel ve özet bir fikir vermektedir. Daha tam bir fotoğraf için bu bilgilerin içerdiği hataların ve eksiklerin giderilmesi gerekir.
Herkes bildiği ayrıntıları ilave ederse fotoğrafın bütününü daha erken görme olanağı buluruz.
LAÇİN AŞİRET BÜYÜKLERİ
Kakim oğlu Yusuf (“Lahika” olarak bilinen sürgün listesinde Hakim oğlu Yusuf, Topal Yusuf)
İbrahim oğlu Hüseyin (Lahika’da İbrahim Hüseyin Havlo)
Halo Ağa
Mogomorlu Rıza, Haydar ve Hasan (Lahika’da Mogomutlu Rıza anılır)
Not: İçişleri Bakanı Şükrü Kaya’nın Kasım 1931 tarihli raporunun “Lahika” (Tasarı) olarak bilinen sürgün listesinde Laçin aşiret büyüklerinden 6 ailenin Kırklareli’ne iskanı teklif edilmiştir.
KARABAL BÜYÜKLERİ
Kango-zade Mehmet Ali (Oğulları: Veysi ve Yusuf)
Ali Kego-zade Koç Ağa
Ali Kego-zade Koç Ağa’nın kardeşleri:
Veli, Seyit Han, İbrahim Ağa, Hüseyin Hayri, Yusuf Cemil.
Koç Ağa’nın oğulları: Hızır ve Süleyman.
Temur Ağa (Oğulları: Yusuf, Hasan ve Adil)
Murtaza-zade İsmail Ağa
Mikail Ağa zade Koç Ağa
Yeşil Ağa
Hasan Hayri (Yukarı Karabal, eski Dersim mebusu)
Hüseyin Ağa oğlu Ağa (Oğulları: Mahmut, vd).
Not: Lahika’da bu aşiretten toplam 20 ailenin Lüleburgaz ve Bandırma’ya nakil ve iskanı teklif edilmiştir.
İKSOR AŞİRET BÜYÜKLERİ
Şadilli Seyit Rıza
Topal Emet
Topal Hamdi (Bk. Lahika)
Bunların hepsi Hozat’ta oturur.
Not: Lahika’da bu aşiretin büyüklerinden 2 ailenin Kırklareli’ne sürgünü teklif edilmiştir.
FERHAT AŞİRET BÜYÜKLERİ
Kahraman Ağa (Çocukları: Ani Hatun, Çemişgezek’te Diyap Ağa, Kalecik’te Seyit Han, Aliş, ?).
Cemşit Ağa (İnci Ağa veya Zenci’de oturur).
Küçük Ağa (Havişar’da oturur).
Küçük Ağa’nın oğulları: Mehmet/Mahmut (Bk. Lahika).
Alişar Ağa zade Keko Ağa (Lahika’da Kengo Ağa).
Cemşit Ağa’nın oğulları: Doğan, ?
Ani Hatun (Keko Ağa’nın eşi)’un oğulları: İsmail, ?
Eski Dersim mebuslarından Kahraman-zade Diyap Ağa’nın oğulları: Süleyman Ağa (ve mahdumu/oğlu “Sopayanlı İsmail Ağa”), Mahmut, Veli/Vali, Hüseyin.
Not: Lahika’da bu aşiret büyüklerinden 14 ailenin Manisa’ya sürgünü teklif edilir.
GİLABİ AŞİRETİ BÜYÜKLERİ
İbrahim zade Hüseyin Ağa
Cano Hasan Ağa (Lahika’da “Cano” yerine “Gona” yazılır).
Bu aşiretin “Şeyh Mehmet Kelabi” adındaki kabilesinin büyükleri: Gelap Ağa ve Haydar Ağa.
Not: Lahika’da bu aşiret büyüklerinden 4 ailenin Tekirdağ’a sürgünü teklif edilmiştir.
KOLİK AŞİRETİ BÜYÜKLERİ
Muhtar Ağa
Süleyman Efendi
Not: Lahika’da bu aşiretten 2 ailenin Tekirdağ’a iskanı teklif edilir.
KOÇGİRİ AŞİRET BÜYÜKLERİ
Mustafa Paşa ve oğulları Alişan ve Haydar
Alişer Efendi
Şad oğlu Paşa Ağa
Hasan Ağa
Süleyman Ağa
Zeynel Ağa
Ağa (ve oğlu Mehmet Ağa)
(Bk. J.U.K.’un “Dersim” başlıklı kitabının aşiretlerle ilgili bölümleri ve bu kitapta yayınlanan Şükrü Kaya raporunun “Lahika” diye bilinen eki. Lahika’da Koçgiri büyüklerinden 8 ailenin Tekirdağ’a iskanı teklif edilir.).
KIRĞAN BÜYÜKLERİ VEYA İLERİ GELENLERİ
Şat/Şad oğlu Süleyman (Sin’de mukim)
Memili Ağa (Şakak’ta oturur)
Paşa Ağa
Harun Ağa
Zeynel Ağa ve amcazadesi Ağa
Not: Lahika’da bu aşiret ileri gelenlerinden 2 ailenin Tekirdağ’a sürgünü teklif edilmiştir.
AŞAĞI ABBAS BÜYÜKLERİ
Zeyno zade Mustafa Ağa (Eski Dersim mebuslarından Miço/Meço Ağa, Mustafa Meçi Ağa) ve oğulları İbrahim, Yusuf, Ali, Hüseyin ve Ebubekir.
(Miço Ağa’nın 1931’de veya biraz daha önceki bir tarihte vefat ettiği anlaşılmaktadır. SC).
İbrahim Ağa’nın oğlu Ahmet
Topal Ahmet (Seyit Rıza’nın damadıdır ve aşiret üzerinde en nüfuzlusudur).
Mustafa Koç Ağa (Eskiden mebusluk yapmıştır. Hükümet yanlısı görünse de, gerçekte Seyit Rıza taraftarı olduğu kayddedilir).
Küçük Ağa (oğulları İsmail ve eski mebuslardan Alişan).
Müslüm Ağa
Bekir Ağa
Not: Bu aşiret büyüklerinden 13 ailenin Lahika’da Bergama’ya sürgünü teklif edilmiştir.
KALAN AŞİRET GRUBU BÜYÜKLERİ
Bu grubun veya federasyonun en nüfuzlu aşiretleri Keçel ve Bal aşiretleridir.
Keçel aşiretinden Kahraman oğlu Munzur Ağa ve oğulları Nuri ve Ali (Munzur zade Ali)
Pir Ahmet oğlu Yusuf Efendi
Ali Şevki Efendi/Ağa
Liko (Lahika’da Mahli)
Seyit Memuli
Seyit İsmail Ağa
Şah Cihan
Pir Hasan
Bal aşiretinden Paşa Timur, Sayıcan/Saycan Ağa, Seyit Han Ağa, Hır oğlu Eyyüp Ağa (Hayır oğlu Eyyüp Ağa).
Aşuran aşiretinden İbrahim Ağa (Harsi köyü)
J.U.K.’nın “Dersim” adlı yayını bir yerde Yukarı Abbas aşiretini Kalan grubuna dahil etmekte ve ileri gelenlerini şöyle saymaktadır:
Seyit Rıza (Bk. Lahika) ve oğulları Seyit Hasan, Baba, İbrahim ve Hüseyin
Seyit Ali ve oğlu Hüseyin (Kirlavik/Kerlavik ve Gürk köylerinde mukim)
Şesi Hüseyin
Ahmet
Yusuf Ağa
Not: 1931 tarihli Lahika’da Keçel aşiretinden 4 ailenin Hayrabolu’ya, Bal aşiretinden 6 aile ile Yukarı Abbas’tan 6 ailenin Akhisar’a sürgünü teklif edilmiştir. Kalan grubuna dahil Aşuran büyüklerinden ise 1 ailenin yine Akhisar’a iskanı tasarlanmıştır.
DAMANLI BÜYÜKLERİ
Süleyman Efendi
Not: Lahika’da adı “Hamanlı” olarak geçen bu aşiretten bir ailenin Akhisar’a sürgünü teklif edilmekteydi.
BEZGAR BÜYÜKLERİ
Topuz oğlu İbrahim (Merho’da mukim), kardeşleri Süleyman ve Mahmut
Süğütlü Ali Ağa
Memu oğlu Biro
Ali Ağa
Not: Lahika’da bu aşiretten 3 ailenin Kırklareli’ne sürgünü teklif edilmiştir.
BEYİT UŞAĞI BÜYÜKLERİ
Süleyman oğlu Zeynel
Sol Hasanlı Mahmut
Hasan, Hüseyin, Kerim oğlu Ali
Molla Mehmet zade Dursun
İsmail zade Zeynel
Süleyman oğlu Halil
Not: Lahika’da bu aşiretten 9 ailenin Salihli’ye sürgünü teklif edilmiştir.
TOPUZ AŞİRETİ BÜYÜKLERİ
Alişar Ağa zade Veli
Deli Velo (Lahika’da Dolu Vilo) ve oğlu Mahmut Ağa (Lahika’da Mehmet Ağa)
Kara Halil oğlu Veli
Kara Ali oğlu Keko Ağa
Süğütlü kabilesi büyüğü Mehmet Ağa
Not: Lahika’da bu aşiretten 2 ailenin Keşan’a sürgünü teklif edilmiştir.
MAKSUT AŞİRETİ BÜYÜKLERİ
Kasım oğlu Munzur Ağa (Ovacık Büyük Köy’de mukim)
Holik kabilesi büyüğü Aydın Ağa (Büyük Köy)
Mustafa Ağa (Büyük Köy)
Süleyman Efendi (Ovacık)
Mahmut Ağa (Ovacık)
Kahraman Efendi (Ovacık)
Abbas Ağa (Ovacık)
Çirpazinli Halil
Bozik kabilesi büyüğü “Aptal Hızır”
Han-oğulları kabile büyüğü Seyit Han (Kalan aşireti tarafından öldürüldü)
Velolu Memiş oğulları
Not: Lahika’da bu aşiretten 9 ailenin Turgutlu’ya iskanı teklif edilir.
RESİK UŞAĞI BÜYÜKLERİ
Zeynel Ağa
Kamil Ağa
Halil İbrahim
Abbas oğlu Abbas
Bu isimlerin hepsi Oskih’te mukimdir.
Koçan aşiretine “rençberlik” ettikleri söylenen Resik aşireti veya kabilesinin Ali Boğazı’ndan çıkartılıp Oskih köyüne yerleştirildikleri kayddedilir.
Not: Lahika’da bu aşiretten 3 ailenin Babaeski’ye nakil ve iskanı teklif edilmiştir.
ŞAM/ŞEM UŞAĞI BÜYÜKLERİ
Lilo Ağa (nam-ı diğer Yusuf Ağa)
Şeyh Hasan
Nuri Ağa
Süleyman Çavuş (Kara Kaş’ta oturur) ve oğlu Şeyh Hüseyin
Munzur oğlu İbiş
Halil İbrahim ve Şeyh Cihan bunların mühim akrabalarıdır.
Not: Lahika’da bu aşiretten 7 ailenin Babaeski’ye sürgünü teklif edilir.
KOÇAN BÜYÜKLERİ
Timur oğlu Hüseyin
Kerim oğlu Beko
Deli Süleyman oğlu Seyit Han
Maksut oğlu İdare İbrahim (İdare İbrahim, 1926 ile 1931/1932 arasındaki bir tarihte vefat etmiştir)
İdare İbrahim oğlu Seyit Han (Amutka-Hozat)
Kör Seyit Han (Kuzuluca/Hozat)
Kopo/Kopu Ağa (Hazeri/Çemişgezek)
Dursun Ali (Hazeri)
Ahmet oğlu Ağa (Ahdük-Çemişgezek)
Hüseyin Ağa (Bidre-Çemişgezek)
Silo (Amutka)
Seyit Ali (Amutka)
Mahmut
Elazığ Valisi Ali Cemal Bardakçı’nın 1926 tarihli raporunda Koçuşağı büyüklerinden Kör Seyit Han hakkında şöyle denilir:
“Kozluca’da mukim Kör Seyit Han (Koçuşağı rüesasından) şekaveti sanatı mutade ittihaz etmiş ve Koçgiri hadisesi mahkum ve maznunlarından bazılarını başına toplamıştır...Kervanları vuranlar bunlardır” (Bk. J.U.K’un Dersim kitabı, s. 172).
Not: 1931 Kasım’ındaki Lahika’da bu aşiretten 10 ailenin Balya Kazası’na sürgünü teklif edilir.
KARSAN BÜYÜKLERİ
Ali Ağa
Hasan Ağa oğlu Murtaza Ağa
Hakisli Kego (Haydaranlı Kamer Ağa’nın kayınpederidir)
Musa Ağa
Bertal oğlu Ali Ağa
Mehmet Onbaşı
Hiranlı (Lahika’da Harmanlı) Musa Ağa ve kardeşleri İbrahim ve Ali ağalar
Not: Lahika’da bu aşiretten 8 ailenin Uzunköprü’ye iskanı teklif edilir.
LOLAN BÜYÜKLERİ
Pülümür’de Dursun Ağa’nın torunları Hasan, Mehmet, Musa ağalar
Nazımiye civarındaki Sap Mezrası’nda mukim Rıza Efendi, kardeşleri Fazıl ve Resul, Rıza’nın amcazadeleri Ali ve Süleyman
Ahmet Ağa zade Resul Efendi
ROTANLI/BAHTİYARLI BÜYÜKLERİ
Torumlu Yusuf Ağa
Süleyman Ağa
Veli Ağa, kardeşi Kelabi ve Kelabi oğlu Paşo
Torumlu Mehmet, Mehmet Haydar ve Ali Şan ağalar
Not: Lahika’da adı “Botanlı” olarak yazılan bu aşiretten 7 ailenin Uzunköprü’ye iskanı teklif edilir.
SURANLI BÜYÜKLERİ
Sür zade Eyyüp Ağa
Gülabi zade Timur Ağa ve yeğenleri İsmail ve Hasan ağalar
Haydar zade Paşo Ağa ve biraderleri Müdür Ağa
Ciyanlılar’ın reisi Hasan Ağa (Mazgirt’te oturur)
Not: “Dersim” adlı yayında Suran aşiretinin “Ciyanlı aşireti” ile akrabalığı bulunduğu ve bu yüzden tek bir aşiret halinde oldukları kayddedilir. Lahika’da Suran aşiretinden 9 ailenin Çorlu’ya iskanı teklif edilir.
HAYDARANLI BÜYÜKLERİ
Mehmet Ağa, oğulları Kalman (Lahika’da “Kelman Hüseyin”) ve Hüseyin ağalar, biraderzadeleri Hüseyin, Musa, Süleyman ve Ali
Ahmet Ağa oğlu Kamer Ağa (Hüseynan kabile büyüğü. Röşnek’te mukim. Hızır Ağa’nın kayınpederidir. Yaşlı olduğu için aşireti Hızır Ağa ile birlikte yönetir)
Ali Ağa oğlu Hızır (Naciyan Köyü’nün Hinkervank Mezarası’nda mukim. Lahika’da Naciyan Köyü’nün adı “Hızır Hocan” şeklinde yazılır).
Not: Lahika’da bu aşiretten 9 ailenin Susurluk’a iskanı teklif edilir.
ŞEYH MEHMEDANLI/MAMDANLI BÜYÜKLERİ
Hızır (Hiç Köyü-Mazgirt)
Nur oğlu Ali (Hiç-Mazgirt)
Mehmet Ali oğlu Yako/Bako (Hiç-Mazgirt)
Kego/Keko Ağa ve oğulları Kamer ve Hüseyin (Harik-Nazımiye)
Not: Lahika’da kendisinden “Modanlı” olarak sözedilen bu aşiretin büyüklerinden 7 ailenin Keşan’a iskanı teklif edilir.
ÇAREKAN/ÇAREKLİ BÜYÜKLERİ
Şah Hüseyin Bey zade Mustafa ve Hasan beyler.
Ankara İstiklal Mahkemesi kararıyla Kastamonu’da ikamete mecbur edilen Mustafa Bey’in “geçen sene” Dersim’e geri gelip aşiretin yönetimini eline aldığı kayddedilir.
Not: Lahika’da bu aşiret büyüklerinden 2 ailenin Çorlu’da iskanı teklif edilir.
YUSUFAN BÜYÜKLERİ
Mehmet Ağa
Kamer Ağa (Ağdat’ta mukim)
Zenk Ağa (Deşt)
Hüseyin Ağa (Danariş)
Süleyman oğlu Keko
Murtaza oğlu Mehmet
Not: 1931 tarihli Lahika’da Yusufan büyüklerinden 6 ailenin Keşan’a sürgünü teklif edilir.
HORMEK BÜYÜKLERİ
Mehmet Efendi
Süleyman Ağa (Civarik-Nazımiye)
Kamer Ağa
Mustafa Ağa
Bertal/Pertal Ağa (Civarikli)
Not: Lahika’da Hormek büyüklerinden 13 ailenin Malkara’ya sürgünü teklif edilir.
DEMENAN BÜYÜKLERİ
J.U.K.’un Dersim adlı kitabında adları anılan Demenan büyükleri şunlardır:
Cebrail Ağa (Ariki’de mukim)
Kamer Ağa (Gini)
Hasan Ağa (Hüzmerik)
Cibogez (Lahika’da Cibozer)
Not: Lahika’da Demenan büyüklerinden 4 ailenin Bandırma’ya sürgünü teklif edilir.
PİLVENK BÜYÜKLERİ
Pilvenk aşireti, İç Dersim’in Kazılı/Gazili, Surgiç, Poxders, Karavelu, Cerxeh, Ağzunik, Suşank, Nacar, Ulupuxar, Gulbari, Fındıkan, Taptik, Margik, Balişer, Tanz, Ağbayır, Yeniköy, Mısadariç, vd gibi köylerinde yerleşiktir.
Kendi geleneklerine göre, cedleri Şıx Delil Berxican’dır. Horasan’dan gelip ilkin Yukarı Pilvenk’e, daha geç dönemlerde ise Pertek mıntıkasına yerleştikleri rivayet edilmektedir. Pilvenk kabilelerinin adlarını Şeyh Delil Berhican’ın Süleyman, Piran, Xelifan ve Keşkahoran adlarındaki dört oğlundan aldıkları düşünülmektedir.
“Dersim” adlı kaynağa göre bu aşiretin Zilanlı/Ziyanlı ve Halifanlı olmak üzere iki kabilesi mevcuttu. Zilanlılar, halk arasında “Kösoğluyan” diye bilinenler olmalıdır. Bunların Gümüşhane-Kelkit bağlantısı önemlidir. Bu bağlantı bu aşiretin Yukarı Pilvenk mıntıkasına Gümüşhane/Kelkit’ten veya bu bölge üzerinden gelmiş olabileceğini düşündürmektedir.
“Dersim” adlı kitapta bu aşiret büyüklerinden adları anılanlar şunlardır:
“Azgonik” köyünde mukim Ziyanlı (Lahika’da “Zilanlı”) kabilesi büyükleri Köse oğlu Süleyman ve kardeşleri Hasan ve Kefim/Kerim ağalar (Bu kabile, Süleyman Ağa’ya muhalif Ulupınarlı grubu hariç, Seyit Rıza’yı destekliyordu. Ulupınar grubunun hükümeti desteklediği anlaşılmaktadır)
Köse oğlu Hacı Mustafa Ağa (“Hacı” ünvanını Kerbela’ya gittiği için aldığı kayddedilir)
Kelkitli Ali Çavuş
Halifanlı kabilesinin büyükleri Seyit İbrahim ve oğlu Süleyman
Seyit İbrahim’in kardeşi Yadigar
Muhtar Mustafa ve oğlu Hızır (Ulupınar)
Keğo
Jandarma Mustafa oğlu Bedir
Rumkiğlı Mustafa
Pohatrisli İbrahim
Müdür Seyit İbrahim Ağa (yukarıda adı geçen Halifanlı büyüğü Seyit İbrahim’le aynı mıdır, ayrı mıdır, net değil. SC).
Not: Lahika’da Pilvenk büyüklerinden 4 ailenin Malkara’ya sürgünü teklif edilir.
ŞEYHAN AŞİRETİ BÜYÜKLERİ (MAZGİRT)
Hüseyin Seyit Ağa
Geki (Lahika’da “Ciki”) Ali Piro
Not: İçişleri Bakanı Şükrü Kaya’nın 1931 tarihli raporundaki Lahika’da Bu aşiretten 2 ailenin Kula’ya sürgünü teklif edilir.
KODAN BÜYÜKLERİ (MAZGİRT)
Hasan Efendi
Dilo Ali Kır
Not: Lahika’da Kodan ileri gelenlerinden 2 ailenin Alaşehir’e sürgünü teklif edilir.
BALABAN BÜYÜKLERİ
J.U.K’un Dersim kitabında adları verilenler:
Halil Ağa zade Paşo
Mehmet Ağa
Kamer Ağa
Not: Lahika’da Balaban büyüklerinden 3 ailenin Çorlu kazasına sürgünü teklif edilir.
DERVİŞ CEMAL BÜYÜKLERİ
Zurumlu Şeyho Dede
Not: Lahika’da bu ocak büyüklerinden 1 ailenin Alaşehir’e sürgünü teklif edilir.
ALİ ABBAS EVLADI BÜYÜKLERİ
Kiştimli Ağa Dede
Terli Kühlü Ali Ağa
Not: “Lahika” olarak bilinen sürgün tasarısında bu ocak büyüklerinden 2 ailenin Alaşehir’e sürgünü teklif edilmiştir.
ŞADİLLİ BÜYÜKLERİ
Necip Ağa (Ohi) ve oğlu Hasan Ağa
Mustafa Ağa
Mehmet Efendi (Kimsor Köyü)
Adil Bey
Rıfat ve Hüseyin ağalar
Zülfü Ağa
Not: Bu aşiretten 8 ailenin Bandırma’ya sürgünü teklif edilmiştir.
BABA MANSUR BÜYÜKLERİ
Seyit Bayı (Mazgirt)
Seyit (Lahika’da “Sait”) Mahmut (Pülümür)
Not: Lahika’da bu ocak büyüklerinden 2 ailenin Ödemiş’e sürgünü teklif edilmiştir.
SULTAN MUNZUR AŞİRETİ
Seyit
Seyit oğlu Seyit Süleyman
Seyit Emir
Not: Bu ocaktan 2 ailenin Ödemiş’e sürgünü teklif edilmiştir.
AĞUÇAN BÜYÜKLERİ
“Karaballı Seyit Hıdır ve Seyit İsmail” (s. 94).
Not: Adı Lahika’a “Avucan” olarak yazılan bu ocaktan 2 ailenin Ödemiş’e sürgünü teklif edilmiştir.
KUREYŞAN BÜYÜKLERİ
Kureyşanlılar’ın İç-Dersim kolu Mazgirt ve Nazımiye Kureyşanlıları olarak ayırt ediliyor.
Derviş İbrahim (Balluceli’dir. Kureyşanlılar’ın Nazımiye kolunun başıdır. Nam-ı diğer: Casus İbrahim. Kiğı’nın Sitir Köyü)
Derviş İbrahim’in kardeşi Ali oğlu Şah İsmail
Derviş İbrahim’in amcazadeleri Ali Çavuş oğlu Hüseyin ile Hafidi Ali
Zeynel Çavuş
“Haso Seydo” (Birgiç köyü, Mazgirt. Kureyşanlılar’ın Mazgirt kolunun ileri gelenlerinden biri. Seyit Rıza’nın dostu ve müttefiği)
Ali Gah Ağa (Seyit Mahmut oğlu Aligah. Kalecik veya Zine/Zive Köyü. Gülnan/Günnan kabilesi büyüğü)
“Ali Çavuş’un Hasan Efendi”
Seyit Mahmut Mahalli Ağa (veya sadece Mahalli Ağa)
Rehber (Havr/Havar köyü)
Keki Alibert (Koresipi köyü)
Hasan Efendi (Türüşmek)
Dilo Ağa (Tarda Köyü)
Seyit Mahmut oğlu Hamdi (Panan/Palnam Köyü, Nazımiye)
Seyit Mahmut oğlu Ali (Palnamlı. Aliyan/Alyan kabilesinin büyüğü)
Hasan Şeyh (Mehmet Çavuş, Golik Köyü-Nazımiye)
Mehmet oğlu Süleyman (Kalman Köyü)
Hulitli Hüseyin oğlu Mehmet Çavuş (Kalyan reisi. Casus İbrahim’i sevmediği ve hükümet yanlısı olduğu kayddedilir).
Zeynel Ağa (Çamurek Köyü)
İbrahim Ağa (Sis Köyü-Kiğı)
Hasike, Hasibürç, Hasidav
(Bk. A.g.y., s. 94, 95, 96)
Not: Bu ocaktan 19 ailenin Saray Kazası’na iskanı teklif edilmiştir.
ŞEYH MEHMET DEDE EVLADI
“Reisleri Malatyalı Doğan Dede evlatlarıdır”
Not: Bu ocaktan 1 ailenin Alaşehir’e sürgünü teklif edilmiştir.
PİR SULTAN EVLADI BÜYÜKLERİ
“Kiştemli Seyit Mustafa, Seyit Hasan’dır” (s. 96).
Not: 1931 sonunda bu ocaktan 2 ailenin Alaşehir’e sürgünü teklif edilmiştir.
ŞEVALANLI BÜYÜKLERİ
Mustafa Ağa
Rıza Ağa
Hüsnü Bey
Not: Bu aşiret büyüklerinden 3 ailenin Alaşehir’de iskanı teklif edilmiştir.
ABDALANLI BÜYÜKLERİ
Nur oğlu Mustafa (Pülümür)
“Laz Hiseyin Efendi” (Tercan)
Not: Bunlardan 2 ailenin Balya Kazası’na sürgünü teklif edilmiştir.
AREYLİ AŞİRET BÜYÜKLERİ
Yusuf Ağa (Keriş/Kiriş veya Kirik), ve kardeşleri İsmail, Hüseyin, Ferhad
Yusuf Ağa’nın amcazadeleri Alik ve Memik/Muhik
“Türk Mehmet Ağa ve torunu Hüseyin Ağa oğlu Yusuf ağa”
Mahmudan/Mahdudan kabilesi büyüğü Ramazanlı Dursun
Ramazanlı Ali Ağa
Dizikli (Lahika’da “Dirizli”) İsmail
Nazımiye Hakis’te mukim “Battal oğlu Mursa”
Keko (Hakis)
Keko Ağa (Keşkovar)
“Yusuf oğlu Kız Ağa”
Muhtar oğlu diğer Ali
Hüseyin ağa
Şakülan kabilesi büyüğü Mirç Ağa (Nazımiye)
Ferhadan kabilesi büyüğü Dizikli Veli oğlu Hüseyin Ağa
(Bk. S. 97)
Not: Areyliler’in bir bölümü kaynaklara göre Nazımiye Hakis Nahiyesi’nin Hilbes, Huhbeş, Margasor, Kervan ve Kirik gibi köylerinde mukimdir.
Lahika’da Areyli büyüklerinden 17 ailenin Balıkesir’de iskanı teklif edilmiştir.
HİRANLI/HARANLI AŞİRET BÜYÜKLERİ
Mustafa Ağa (Kirnis)
Mehmet Ali Ağa (İbi Mahmut Köyü)
Hüseyin Ağa/Efendi (Polan Köyü)
Alideşt/Alidost oğlu Mehmet Ağa (Sindam Köyü)
Not Lahika’da Haran aşiret büyüklerinden 8 ailenin Pınarhisar’a sürgünü teklif edilmiştir.
PÜTİKANLI/BÜTİKANLI BÜYÜKLERİ (TERCAN, HINIS, KİĞI)
Hüseyin Ağa zade İbrahim Ağa
Zeynel Ağa
Ali Ağa
Not: Lahika’da bu aşiret büyüklerinden 2 ailenin Kula’ya sürgünü teklif edilmiştir.
CİBRAN BÜYÜKLERİ
Miralay Halit’in kardeşi Ahmet Ağa (Kiğı) (s. 96-97).
Not: Bu aşiret büyüklerinden 1 ailenin Kırklareli’ne iskanı teklif edilmiştir.
ALAN BÜYÜKLERİ
Hasan Ağa (Çukur Köyü-Mazgirt)
Maro Ağa (Kortan Köyü-Mazgirt)
Murtaza zade Ali Ağa (Pah?)
İbrahim oğlu Keko Ağa (Pah?)
Not: Alan aşiret büyüklerinden 2 ailenin Susurluk’a iskanı teklif edilmiştir.
(Bk. J.U.K., “Dersim”, Kaynak Yay., s. 72-105 ve 204-225, “Dersim’deki Aşiretler” ve “Lahika” bölümleri).
 

Bugün 2 ziyaretçi (3 klik) kişi burdaydı!
...:: DeRSiM ::...


Web Site © 2009 Bursa Tuncelililer Derneği
Web Tasarım :
Shervan Wep
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol